1.Том тэсрэлтийн онол
Жагсаалтаар том тэсрэлтийн онол энэхүү жагсаалтын нэгдүгээр байрт оржээ. Орчин үеийн ойлголтоор, 13 миллиард жилийн өмнө ертөнцөд томоохон тэсрэлт болж, хэмжээ нь хэд дахин нэмэгдсэн гэж үздэг.
1.Хувьсал
Хувьсал бол нэг хэлбэрээс нөгөөрүү, энгийнээс илүү нарийнруу шилжих хэлбэр билээ. Хүмүүс энэхүү ойлголтыг нээж, амьдралд хэрэглэж эхэлснээр шинжлэх ухаан, нийгэм, эдийн засаг гээд бүхий л салбарт хөгжлийн төрөл бүрийн онол, хандлагууд гарч, аливаа зүйлийг ойлгох, тайлбарлах боломжтой болжээ.
3.Квантын механик
Физикийн ухааны нэгэн том салбар, макро үзэгдлээс эхлээд атом, молекул, атомын цөм хүртэлх бүхий л биетийн хөдөлгөөний хуулийг тайлбарладаг, судалдаг ойлголт. Хорьдугаар зууны хөгжлийг тодорхойлсон олон олон нээлтүүд энэ л онол, хуулиуд дээр үндэслэсэн. Тухайлбал, цөмийн реакторын хүрээнд хийгдсэн бүхий л ажлууд квантын механикийн хуулиуд дээр үндэслэгдсэн байдаг. Мөн 21-р зууны хөгжлийг тодорхойлоод байгаа төрөл бүрийн инженерийн ухаануудад ч гэсэн чухал үүрэг гүйцэтгэсээр байна.
4.Мега шинжлэх ухааны (Theory of Megascience) онол
Товчхондоо бол бүх юмны шинжлэх ухаан болсон энэ онол нь дэлхийн бүхий л зүйлсийг системчилж, хүн төрөлхтөнд энэ талаар мэдээлэл хүргэдэг. Өөрөөр хэлбэл бүх шинжлэх ухааны хоорондын холбоог судладаг, бүх шинжлэх ухааны шинжлэх ухаан нь юм.
5.Эрсдэл
Судалгаанд оролцсон судлаачид эрсдэл хэмээх ойлголтыг хүний оюун ухааны хөгжлийн үр дүнд бий болгосон, хамгийн гайхамшигтай зохиомол ойлголтуудын нэг гэж үнэлжээ. Эрсдэл гэдэг бол ямар нэгэн бодитой зүйл биш. Харагддаггүй, баригддаггүй, зөвхөн хүний ой ухаанд бодогдож, тооцоологдож, хүний оюун ухааны хөгжлийн дүнд тоогоор илэрхийлэгдэх боломжтой болсон дэндүү хийсвэр ойлголт. Гэвч энэ нь амьдралын бүхий л салбарт өдөр тутам хэрэглэгдэж байдаг, чухал ач холбогдолтой ойлголт билээ. Ертөнц дээр тохиолдож буй маш олон таагүй зүйлс тодорхойгүй нөхцөл байдалд оршдог. Харин эрсдэл хэмээх энэ зүйлсийг гаргаж ирснээр хүмүүс өөрт буй боломжоо тооцох, болзошгүй таагүй тохиолдлыг урьдчилан харах, түүний үр дагаварыг тооцоолох боломжтой болсон.
1.Хувьсал
Хувьсал бол нэг хэлбэрээс нөгөөрүү, энгийнээс илүү нарийнруу шилжих хэлбэр билээ. Хүмүүс энэхүү ойлголтыг нээж, амьдралд хэрэглэж эхэлснээр шинжлэх ухаан, нийгэм, эдийн засаг гээд бүхий л салбарт хөгжлийн төрөл бүрийн онол, хандлагууд гарч, аливаа зүйлийг ойлгох, тайлбарлах боломжтой болжээ.
3.Квантын механик
Физикийн ухааны нэгэн том салбар, макро үзэгдлээс эхлээд атом, молекул, атомын цөм хүртэлх бүхий л биетийн хөдөлгөөний хуулийг тайлбарладаг, судалдаг ойлголт. Хорьдугаар зууны хөгжлийг тодорхойлсон олон олон нээлтүүд энэ л онол, хуулиуд дээр үндэслэсэн. Тухайлбал, цөмийн реакторын хүрээнд хийгдсэн бүхий л ажлууд квантын механикийн хуулиуд дээр үндэслэгдсэн байдаг. Мөн 21-р зууны хөгжлийг тодорхойлоод байгаа төрөл бүрийн инженерийн ухаануудад ч гэсэн чухал үүрэг гүйцэтгэсээр байна.
4.Мега шинжлэх ухааны (Theory of Megascience) онол
Товчхондоо бол бүх юмны шинжлэх ухаан болсон энэ онол нь дэлхийн бүхий л зүйлсийг системчилж, хүн төрөлхтөнд энэ талаар мэдээлэл хүргэдэг. Өөрөөр хэлбэл бүх шинжлэх ухааны хоорондын холбоог судладаг, бүх шинжлэх ухааны шинжлэх ухаан нь юм.
5.Эрсдэл
Судалгаанд оролцсон судлаачид эрсдэл хэмээх ойлголтыг хүний оюун ухааны хөгжлийн үр дүнд бий болгосон, хамгийн гайхамшигтай зохиомол ойлголтуудын нэг гэж үнэлжээ. Эрсдэл гэдэг бол ямар нэгэн бодитой зүйл биш. Харагддаггүй, баригддаггүй, зөвхөн хүний ой ухаанд бодогдож, тооцоологдож, хүний оюун ухааны хөгжлийн дүнд тоогоор илэрхийлэгдэх боломжтой болсон дэндүү хийсвэр ойлголт. Гэвч энэ нь амьдралын бүхий л салбарт өдөр тутам хэрэглэгдэж байдаг, чухал ач холбогдолтой ойлголт билээ. Ертөнц дээр тохиолдож буй маш олон таагүй зүйлс тодорхойгүй нөхцөл байдалд оршдог. Харин эрсдэл хэмээх энэ зүйлсийг гаргаж ирснээр хүмүүс өөрт буй боломжоо тооцох, болзошгүй таагүй тохиолдлыг урьдчилан харах, түүний үр дагаварыг тооцоолох боломжтой болсон.
ЭТТИ-101 Уранбаяр
No comments:
Post a Comment